Nelumbo lutea

Nelumbo lutea
Ilmiy tasniflash
	O‘simliklar
	Yuksak oʻsimliklar
	Gulli oʻsimliklar
	Ikki urugʻpallalilar
	Proteales
	Nelumbonaceae
	Nilufar
	N. lutea
Binar nomi
	Nelumbo lutea; ; Willd.

Nelumbo lutea — Nilufar oilasiga mansub gulli oʻsimlik turi. Umumiy nomlari orasida Amerika lotusi, sariq lotus, suv-chinquapin va volée mavjud. Uning vatani Shimoliy Amerika. Binar nomi Nelumbo lutea Willd. Bu tur oldin Nelumbium luteum va Nelumbo pentapetala nomlari ostida tasniflangan.

Tavsif

Amerika lotusi suv oʻsimligidir. Koʻl va botqoqlarda, shuningdek, suv toshqini boʻlgan joylarda oʻsadi. Ildizlari loyda, lekin barglari va gullari suv yuzasida bo‘ladi. Barglarning diametri 33–43 cm (13–17 in). Yetuk oʻsimliklar balandligi 0.8 to 1.5 m (2.6 to 4.9 ft) gacha yetadi^[1]. Gullash bahorning oxirida boshlanadi va yozgacha davom etishi mumkin. O‘simlikning nomi lotin tilida „sariq“ degan maʼnoni anglatadi va o‘simlikning oqdan och sariq ranggacha boʻlgan gullariga ishora qiladi. Gullarning diametri 18–28 cm (7.1–11.0 in) va 22-25 gulbarglari bor^[1].

Amerikalik lotus oʻsimligida Ostrinia penitalisning lichinkalari parazitlik qiladi^[2].

Biroq, Nelumbo lutea populyatsiyasi AQShda o‘sish joylarining yo‘qolishi sababli kamayib bormoqda. U Nyu-Jersi, Michigan va Pensilvaniya shtatlarida xavf ostida yoki yoʻqolib ketish xavfi ostidagilar roʻyxatiga kiritilgan va Delaverda yoʻq bo‘lib ketgan^[3]. Ularning populyatsiyalari genetik xilma-xillikning past darajasiga ega boʻlib, populyatsiyalar ichida emas, balki turli populyatsiyalar oʻrtasida oʻzgaruvchanlikni koʻrsatadi^[4].

Bu oʻsimlikni oziq-ovqat sifatida ishlatgan tubjoy amerikaliklar, Qoʻshma Shtatlar shimoliga tarqatgan^[5].

Foydalanish

Bu oʻsimlik oziq-ovqat manbai sifatida ishlatiladigan katta ildizpoyalarga ega^[6]. Urugʻi ham isteʼmol qilinadi va „alligator makkajoʻxori“ deb nomlanadi^[7]^[8]. Ochilmagan barglar va yosh poyalarni pishirish mumkin^[9].

Nelumbo lutea
Nelumbo lutea
Nelumbo lutea, Amerika lotusi
Amerika lotusi
Suv nilufari guli
Nelumbo lutea

Amerika lotusi oʻrmalovchi ildizpoyalari va urugʻlari orqali tarqaladi. Ushbu tur koʻplab duragaylar yaratish uchun N. nucifera bilan chatishtirishgan.

Boshqa ommaviy axborot vositalari

Disney qahramoni malika Tiana oʻzining malikalik libosi sifatida sariq Nelumbo luteadan tikilgan koʻylakni kiygan.

Oq gul
Sariq gul

Manbalar

↑ ^1,0 ^1,1 Slocum, Perry D.. Waterlilies and Lotuses: Species, Cultivars, and New Hybrids. Timber Press, 2005 — 236-bet. ISBN 978-0-88192-684-2.
↑ „Species Ostrinia penitalis - American Lotus Borer - Hodges#4946 - BugGuide.Net“. bugguide.net. Qaraldi: 2019-yil 26-sentyabr.
↑ „Propagation Protocol for American Lotus ( Nelumbo lutea Willd.)“.
↑ „Genetic diversity, population structure, and historical gene flow of Nelumbo lutea in USA using microsatellite markers“.
↑ Wiersema, John H. (1997). "Nelumboanaceae". Flora of North America 3. http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=233500796.
↑ Common Weeds of the United States. New York: Dover, 1971 — 172-bet. ISBN 0-486-20504-5.
↑ Mariani, John F.. Encyclopedia of American Food and Drink. Lebhar-Friedman Books, 1999 — 5-bet. ISBN 0-86730-784-6.
↑ Niering, William A.. The Audubon Society Field Guide to North American Wildflowers, Eastern Region. Knopf [1979], 1985 — 637-bet. ISBN 0-394-50432-1.
↑ Elias, Thomas S.. Edible Wild Plants: A North American Field Guide to Over 200 Natural Foods. New York: Sterling [1982], 2009 — 210-bet. ISBN 978-1-4027-6715-9. OCLC 244766414.

[Slocum-1] 1,0 ^1,1 Slocum, Perry D.. Waterlilies and Lotuses: Species, Cultivars, and New Hybrids. Timber Press, 2005 — 236-bet. ISBN 978-0-88192-684-2.

[2] „Species Ostrinia penitalis - American Lotus Borer - Hodges#4946 - BugGuide.Net“. bugguide.net. Qaraldi: 2019-yil 26-sentyabr.

[3] „Propagation Protocol for American Lotus ( Nelumbo lutea Willd.)“.

[4] „Genetic diversity, population structure, and historical gene flow of Nelumbo lutea in USA using microsatellite markers“.

[5] Wiersema, John H. (1997). "Nelumboanaceae". Flora of North America 3. http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=233500796.

[6] Common Weeds of the United States. New York: Dover, 1971 — 172-bet. ISBN 0-486-20504-5.

[enc-7] Mariani, John F.. Encyclopedia of American Food and Drink. Lebhar-Friedman Books, 1999 — 5-bet. ISBN 0-86730-784-6.

[8] Niering, William A.. The Audubon Society Field Guide to North American Wildflowers, Eastern Region. Knopf [1979], 1985 — 637-bet. ISBN 0-394-50432-1.

[9] Elias, Thomas S.. Edible Wild Plants: A North American Field Guide to Over 200 Natural Foods. New York: Sterling [1982], 2009 — 210-bet. ISBN 978-1-4027-6715-9. OCLC 244766414.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]